Stablecoin ya da diğer adıyla sabit coinler, fiyatı itibari paralarla endekslenerek itibari paralarla paralel şekilde hareket eden coinlerdir. ABD Doları, Hong Kong Doları, euro, sterlin gibi kripto paralarla endeksli olan kripto paralar, özellikle yatırımcının işlem yapmadığı zamanlarda varlıklarının değerini korumak için tercih ettikleri coinlerdir.
Sabit coinlerin değeri, bankada tutulan USD (Amerikan Doları) ya da paralel olarak hareket ettiği diğer itibari paralarla her zaman aynıdır. Tether (USDT), USD Coin (USDC), Dai (DAI), Binance USD (BUSD), Huobi USD (HUSD), Gemini USD (GUSD), Paxos Standard (PAX), True USD (TUSD) ve Neutrino USD (USDN) gibi kripto paralar, piyasada en çok bulunan ve tercih edilen kripto paralardır. Bu coinlerin değeri her zaman Amerikan Doları (USD) ile 1:1 oranında eşittir ve bu paraları çıkarmak için şirketlerin denk miktarda USD gibi bir itibari para birimini banka hesaplarında tutması gerekir.
Stablecoins Çeşitleri Nelerdir?
Stabilcoinler, kendi aralarında farklı özelliklere sahip kategorilere bölünürler. Bunların bazıları anlaşılır ve zarar oranı 0 denecek kadar azdır, bazıları ise biraz daha karmaşık yapıya sahip oldukları için anlaşılması daha zordur. Stablecoin çeşitleri şunlardır;
- Fiat destekli sabit coinler
- Kripto teminatlı stabilcoinler
- Teminatsız sabit paralar
Fiat Destekli Sabit Coin Nedir?
Fiat destekli coinler, adından da anlaşıldığı üzere bir ülkenin itibari parası ile eş değer olan coinlerdir. Genellikle ABD doları ile eşdeğer fiat destekli stablecoinler daha çok kullanılır. Tether (USDT), USD Coin (USDC), Dai (DAI), Binance USD (BUSD), Huobi USD (HUSD), Gemini USD (GUSD), Paxos Standard (PAX), True USD (TUSD) ve Neutrino USD (USDN) gibi coinler, fiat destekli stablecoin çeşitlerindendir.
Avantajları
✓ Piyasa Oynaklığı Zarar Ettirmez: Kripto para borsalarında alım-satım yapan kullanıcılar daha önceleri BTC, ETH ve diğer değişken coinlerle takas yaparlardı. Bu da piyasanın volalit olması durumunda kar ya da zarar etmelerine neden oluyordu. Sonradan çıkan stablecoin ya da diğer adıyla sabit coinler, yatırımcıların istemsiz zarar etmelerini engelledi. Örneğin XRP/USDT işlem çifti ile alım satım yapan bir kullanıcı, XRP’den elde ettiği 100$’lık karı, eritmeden Tether USDT ile bekletebilir. Yani parası azalmaz ya da çoğalmaz. Bu da yatırımcının varlıklarını korumasına yardımcı olur.
✓ Transfer İşlem Ücreti Düşüktür: Stable coin kullanılmasının bir diğer nedeni ise transfer işlem ücretinin düşük olmasıdır. Örneğin BTC transferinde kesilen işlem ücreti ile USDT transferinde kesilen işlem ücreti arasında yüksek farklar bulunmaktadır. USDT transferinde TRC20 ağı kullanıldığında kesinti sadece 1USDT (1 Amerikan Doları) olur.
✓ Transfer Hızı: Kripto para yatırımcıları, genellikle tek bir borsada alım-satım yapmazlar. Bu güvenilir bir yöntem de değildir. Farklı borsalarda işlem yapan yatırımcılar için en önemli etkenlerden biri de hareket gördüğü ya da vadeli işlem tarafında düşüş gördüğü bir işleme girmek için hızlı olması gerekir. Kullanılan mevcut borsada varlıklarının olmaması, fırsatı kaçırmaya neden olabilir. Ancak USDT ya da diğer stablecoin tutanlar, iki borsa arasında hızlıca transfer işlemi gerçekleştirebilirler. Borsaların kalitesine göre Tether (USDT) transfer süresi maksimum 10 dakikadır.
✓ Mobil Cüzdanlarda Saklanabilir: Stablecoinler, sadece kripto alışverişinde kullanılabilecek kripto paralar değil. Ticaretinizi daha güvenilir hale getirmek ya da mahremiyetini korumak için ödemelerinizi de stablecoin üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Trustwallet, MetaMask, Blockchain.com, Brd, Coinomi, Edge, Jaxx Liberty gibi mobil kripto para cüzdanlarında saklanabilen USDT (Tehter) ile müşteri ödemelerinden şirket ödemelerine kadar tüm ödemelerinizi kolaylıkla yapabileceğiniz gibi yatırım amacı ile de kullanabilirsiniz.
✓ Blockchain Güvenliği: Sabit coinlerin en büyük özelliklerinden biri de sabit olmalarına rağmen birer kripto para olmalarıdır. Bu da Blockchain ağı üzerinden işlem görmelerini etkiler ve güvenilir bir hale getirir. Sabit coinler, saldırıya kapalı coinlerdir. Yani herhangi bir saldırının yapılması durumu söz konusu olmaz.
Dezavantajları
✗ Merkezi Otoriteye Bağlıdırlar: Fiat destekli kripto paraların en büyük dezavantajı, merkezi bir otoriteye bağlı olmalarıdır. Bu aslında dezavantaj olarak kabul edilse de değerinin sabit tutulabilmesi açısından mecburi bir durumdur. Fakat, merkezi bir otoriteye bağlı olmalarının bazen riskleri de olabiliyor. Son yaşanan UST krizi buna örnek gösterilebilir.
✗ Yüksek likidite gerektirir: Fiat destekli coinlerin sabit değerlerini koruyabilmeleri 1: 1 oranı yalnızca merkezileştirilmişse sağlanabilir.
✗ Denetlenebilir: Denetim, bir kontrol sisteminin bir parçasıdır. Tüm özel özellikleri sağlamaya yardımcı olur.
Huobi Global %10 komisyon indirimi
Kripto Teminatlı Stabil Coin Nedir?
Kripto teminatlı stablecoinler, kripto veya dijital para birimi ile desteklenen coinlerdir. Aşırı teminatlandırma yardımı ile 1: 1 oranını korumak mümkündür. Bu stablecoinler, ademi merkeziyetçilik özelliğine sabittir. Dijital para biriminin yedek olarak kullanılması nedeniyle, merkezileştirmeden kaçınmayı mümkün kılar.
Avantajları
✓ Şeffaflık: Diğer kripto para birimleri gibi herkes tarafından blok zinciri izlenebilir, bu nedenle özel denetçilere gerek duymaz.
✓ Yüksek Likidite: Stablecoinler, yüksek likidite oranına sahip, daha hızlı düzenlenme özelliğine de sahiptirler.
Dezavantajları
✗ Düşük Stabile: Kripto para birimlerinin genel olarak daha az istikrarlı olmaları, kripto teminatlı stablecoinlerin daha düşük stabile derecelerinin olmasını etkiler.
✗ Başka Kripto Paralara Bağlıdırlar: Stablecoinler başka bir kripto para biriminin uygulanabilirliğine bağlıdır.
✗ Karmaşık Yapı: Kripto teminatlı stabilcoin sistemi, kullanıcılar için fiat destekli sistemden daha karmaşıktır.
Teminatsız Sabit Paralar
SagaCoin (SAGA) ve Havven (HAV) gibi kripto paralar, teminatsız sabit paralar arasında yer almaktadır. Teminatsız stabilcoinler, senyoraj paylaşım sistemine dayanır, bu da paranın değeri ile baskı maliyeti arasındaki farkı kullandıkları anlamına gelir. Bu paralar sadece kripto paralarla desteklenmek yerine aynı zamanda altın gibi metaller veya diğer varlıklar tarafından da desteklenebilirler.
Avantajları
✓ Teminata gerek yok.
✓ Daha yüksek ademi merkeziyetçilik. Ancak, pazarın durumuna ve yedek varlıklara bağlıdır.
Dezavantajları
✗ Kullanımın karmaşıklığı yaşanabilir
✗ Sistem analizinin karmaşıklığı söz konusu olabilir
✗ Bu tür stabilcoin için yüksek talep ihtiyacı
✗ Yüksek derecede güvenlik açıkları vardır.
En Güvenilir Stablecoin Siteleri
Kullanıcı odaklı tasarımları ve avantajları ile ön plana çıkan dünyanın en iyi kripto para borsalarından Tether (USDT), USD Coin (USDC), Dai (DAI), Binance USD (BUSD), Huobi USD (HUSD), Gemini USD (GUSD), Paxos Standard (PAX), True USD (TUSD) satın alabilirsiniz.
Binance Global En Büyük kripto para borsası
Huobi Global en güvenilir kripto para borsası
MEXC Global Meksika merkezli kripto borsası
Crypto.com Güvenilir KRİPTO PARA BORSASI
Piyasa Değerine Göre En Büyük Stablecoinler
Yukarıda avantajları ve dezavantajlarıyla değerlendirdiğimiz stablecoinlerden bazıları daha fazla bilinirlik kazanmış ve bu yönlerinden dolayı kripto para alım-satımında, transfer işlemlerinde daha fazla tercih edilirler. İşte kripto para borsalarında piyasa değerine göre en büyük sabit coinler…
1- Tether USDT
Tether USDT, Tether Limited tarafından Temmuz 2014’te kurulan bir kripto para birimidir. İlk kurulduğunda adı “Realcoin”di, fakat daha sonra isim değişikliğine giderek “Tether” adını ve “₮” sembolünü aldı. Birçok kripto para borsasında listelenen USDT, 1:1 Amerikan Doları ile eşittir.
Binance, Huobi, Gate.io, KuCoin, Coinbase, FTX, MEXC, BTCTurk, Rainturk gibi birçok kripto para borsasında listelenen coin özellikle transfer işlemlerinde TRC20 ağı üzerinden gönderildiğinde 1 USDT komisyon ücreti almasından dolayı daha fazla tercih edilmektedir.
2. USD Coin (USDC)
Ethereum, Stellar, Algorand, Solana, Tron ve Hedera Hashgarph sisteminde çalışan USD coin de en çok tercih edilen stablecoinlerden biridir. Circle’nin kurduğu ve Coinbase kripto para borsasının da ortağı olduğu USDC, fiyatı ABD doları ile eşit şekilde hareket eden bir coindir.
Binance, Huobi, KuCoin, Coinbase, ByBit kripto para borsaları gibi büyük borsalarda listelenen kripto paranın diğer stablecoinlerden en büyük farkı tasarımı dolayısıyla açık kaynak kodludur ve şeffaf üyelik sistemine sahiptir. Yani sahip olduğu bu üyelik sistemi ile başka finansal kuruluşlar da çeşitli şartları sağlamak koşuluyla USD Coin piyasaya sürebilir.
3. Binance USD (BUSD)
Paxos ile yaptığı işbirliği neticesinde kurulan ve New York Eyaleti Finansal Hizmetler Departmanı (NYDFS) tarafından onaylanan Binance USD (BUSD) da sabit coinlerden biridir. Amerikan Doları ile 1:1 eşit olan coin, özellikle Binance kullanıcılarının tercih ettikleri coinlerden biridir. Alım-satım işlem çiftlerinde geniş kripto para çeşidine yer verilen BUSD, Binance’in zaman zaman düzenlediği kampanyalarda da dağıtılan bir coindir.
Binance, Digifinex, PancakeSwap (v2), BKEX, Biswap gibi kripto para borsalarında listelenen coin, alım-satım işlemlerinde varlıklarının değerini kaybetmek istemeyenlerin tercih ettikleri bir coindir.
4. Dai
Ethereum blok zincirinde çalışan Dai Coin de sabit coinler arasında yer almaktadır. Değeri her zaman 1:1 ABD doları ile eşit şekilde ilerleyen kripto para, birçok büyük kripto para borsasında işlem gören bir coindir.
Binance, FTX, PancakeSwap (v3), MEXC Global, HitBTC, BKEX gibi kripto para borsalarında listelenen Dai Coin, transfer süresi hızlı bir kripto paradır.
5- Frax
Frax coin, piyasada en büyük stablecoinsler arasında yer almaktadır. Değeri her zaman 1 Amerikan Doları ile eşdeğer olan kripto para, BTC gibi sabit kaynaklı dijital varlıklar yerine yüksek düzeyde ölçeklenebilir, merkezi olmayan, algoritmik bir para sağlama amacı üzerine inşa edilen Frax coin, yüksek güvenirlik özellikleri ile dikkat çeker.
Frax’i TempleDAO , Uniswap (v2) ve Uniswap (v3) üzerinde listelenen sabitcoinin birçok global borsada listeleneceği haberi zaman zaman yayılmaktadır.
Binance Global En Büyük kripto para borsası
Huobi Global en güvenilir kripto para borsası
MEXC Global Meksika merkezli kripto borsası
