Kripto para piyasasının durağan olduğu dönemlerde daha çok işe yarayan kripto stake, son dönemlerin en popüler kripto para ticaret tipleri arasında yer alıyor. Peki, kripto stake nedir, nasıl yapılır, kazancı var mı, artıları nelerdir, eksileri nelerdir?
Kripto Para Staking Nedir?
Kripto para stkaing, kullanıcıların Proof of Stake (PoS) tabanlı blockchain sisteminin operasyonlarını sürdürmek için varlıklarını stake etmeye yani kilitlemeye verilen isimdir. PoW algoritmasındaki madencilik ödülleri gibi PoS algoritması da varlıklarını stake eden kullanıcılara stake miktarlarına göre ödül verir. Tabi ki kripto para staking yapan kullanıcılar sadece ödül kazanmazlar. Aynı zamanda ağın fikir birliğine katkıda bulunmaları durumu da söz hakkı olmaya başlar.
Kripto para stake eden kullanıcıların söz hakkı, cüzdanlarında varlıklarını kilitledikleri miktara göre değişir. Bu işlem madencilik sisteminde (PoW) olduğu gibi kripto para stake edenler yeni blok kurmaya ya da blockcahin üzerine işlem yapmayı teşvik ederler.
Bitcoin ve Bitcoin tabanlı olarak çalışan kripto paraların üretimi “madencilik” adı verilen yöntem ile yapılır ve madenciler, blockcahin ağı üzerinde söz hakkına sahip olan kişilerdir. Fakat özellikle 2020 yılından sonra PoW algoritmasından ziyade PoS algoritmasının daha fazla tercih edilmesi ile birlikte madencilik sadece geleneksel kripto para birimlerinde kaldı ve artık ödül almak isteyen kullanıcılar, büyük ASIC cihazlarına para bağlamak yerine cüzdanlarında tuttukları kripto paraları kilitleyerek ödül alıyorlar.
İlginizi Çekebilir: Binance Earn Nedir?
Madencilik mi, Staking mi?
Madencilik mi staking mi konusunu değerlendirirken çok yönlü olarak konunun incelenmesi gerekir. Madencilik sistemi (Proof of Work) yani “işlem kanıtı” için de staking için de işlemleri doğrulamak için kullanılan temel blockchain konsensüs mekanizmasında kullanılıyor. BTC ağında çalışan kripto paralarda madencilik yapılır ve ödül buna göre kazanılır. Ancak staking ise herhangi bir madencilik yapmadan, kullanıcının varlıklarını kilitlemesi ile ödül kazanılan bir sistemdir. Peki, madencilik mi staking mi?
- Madencilik, özel olarak tasarlanan yüksek donanımlı bilgisayarlarla yapılır. Madenciler, karmaşık, matematiksel problemleri çözerler ve ödül alırlar. Staking ise ağdaki varlıkların kilitlenmesi ile ödül almayı hak kazandırır.
- Madencilik; bulmacaları çözen ilk madenci blok zincirini blok eder ve ödül kazanır. Staking akıllı sözleşmeler içerisine yerel tokenlerin kilitlenmesi ile yeni blokları doğrular.
- Madencilik; BTC ağında olan kripto paralarda ASIC adı verilen cihazlarla yapılır, Ethereum ağında olan kripto paralarda ise Rig adı verilen toplu cihazlarla yapılır. ASIC cihazları işlemci (CPU) gücünden yararlanırken Rig cihazları ise ekran kartı (GPU) gücünden yararlanır. Her iki madencilik tipinde de yüksek enerji gerekmektedir. Staking ise bunların hiçbirine gerek kalmadan çevreye duyarlılık ilkesi üzerine kurulmuş bir sistemdir. Yani herhangi bir enerjiye ihtiyaç duymaz.
- Madencilik; daha fazla hesaplama gücüne ihtiyaç duyar. BTC forkunda, ödüller yarı yarıya düşer ve madenciler daha fazla ödül kazanabilmek için yeni donanımlı bir madenci cihazı almak zorunda kalırlar. Staking ise böyle bir şeye maruz kalmadan ödül kazanılan bir sistemdir.
İki sistem arasındaki farklılıklar gözetildiğinde tabi ki stakingin daha mantıklı olduğu görülmektedir. Ancak staking ödülleri, kullanıcıların stake ettikleri varlıkları veya stake ettikleri kripto paralara göre değişebildiği için karlılık oranı madencilikte daha fazla olabilir.
Kripto Para Nasıl Stake Edilir?
“Staking” teriminin kripto para dünyasına girmesinden sonra varlıklarını bir kenarda bırakarak uzun vadeli yatırım yapan kişiler, piyasanın yükselmesini beklemek yerine günlük ödül aldıkları staking sistemini kullanmayı tercih etmektedir. Bu anlamda özel olarak oluşturulan staking siteleri ve hali hazırda kripto para alım-satım hizmeti sunan Huob, KuCoin, Gate.io Binance gibi platformlar da kullanıcılarına pasif gelir elde etmeyi sağlamaktadır.
Hangi Coinler Stake Edilebilir?
Binance, Huobi, KuCoin, Gate.io ve diğer kripto para borsalarının bazılarında kripto para staking hizmeti sunulmaktadır. Her borsada farklı kripto paraların stake edilmesine izin verilse de genel olarak en çok tercih edilen ve en çok kazandıran stake coinler şunlardır;
- Ethereum 2.0
- Tezos (XTZ)
- Algorand (ALGO)
- Icon (ICX)
-
Callisto (CLO)
-
IoTeX (IOTX)
-
Terra (LUNA)
-
VeChain (VET)
-
TRON (TRX)
-
Binance Coin (BNB)
Stablecoin (Sabit Coin) ile Stake Etme
Değişken coinlerde olduğu gibi sabit coinlerde de staking etme özelliği bulunmaktadır. Ancak stablecoinler tabi değişken coinler kadar yüksek kazanç bırakmıyor. Tabi bunların da önemli özelliği, fiyat oynaklığından korunmaları yani garantili kazanç sağlamasıdır. Binance ve diğer borsalarda stablecoin getirileri aşağıdaki gibidir.
USDC: Binance’de %3,49, Coinbase’de %0,15, OKEx’te %3,23
BUSD: Binance’de %3,59
DAI: Coinbase’de %2, Gemini’de %7,4, OKEx’te %4,12
USDT: Binance’de %5,47, OKEx’te %13,93’e kadar
İlginizi Çekebilir: Huobi Staking Nasıl Kullanılır?
Stake Nerelerde Yapılır?
Kripto para staking etmek için alternatif seçenekler kullanılabilir. Kripto para borsaları, soğuk cüzdanlar ve mobil cüzdanlar kullanılarak kripto para stake edilebilir.
Stake Platformu Nasıl Seçilir?
Kripto para stake ederek pasif gelir elde etmek isteyenler, genellikle bu hizmeti sunan borsaları tercih etmektedir. Çok sayıda stake etme alanı olduğu için de haliyle kullanıcılar seçim yapmakta zorlanabiliyor. Peki, stake platformu nasıl seçilir?
Kullanıcı Yorumlarını İnceleyin
Bir DeFi projesine ya da herhangi bir kripto para borsasına girerek stake etmeden önce eğer borsa hakkında bilginiz yoksa ya da staking hizmetleri hakkında pek bir bilginiz yoksa, kesinlikle kullanıcı yorumlarını incelemeniz gerekir. Twitter, Reddit gibi platformlar, bu gibi konularda kullanıcıların sürekli olarak bilgi paylaştıkları alanlardır. bu alanları ziyaret ederek staking etme alanı olarak düşündüğünüz platform hakkında bilgi edinin.
Yıllık Ödülleri İnceleyin
Binance, Coinbase, Gate.io ve diğer kripto para stake hizmeti veren borsalar arasından birini seçmeyi düşünüyorsanız da ne kadar güvenilir borsalar olursa olsun, yıllık ödül miktarını mutlaka incelemenizi öneririz. Yukarıda örnek tabloda gösterildiği üzer her borsanın ödül oranları birbirinden farklıdır. Bu nedenle en yüksek ödülü veren borsayı tercih etmenizi öneririz.
İlginizi Çekebilir: Gate.io HOLD Et Kazan Kullanımı
Donanım Cüzdan Üzerinden Stake Nasıl Edilir?
Kripto para stake etmenin en basit yöntemi, bir donanım cüzdan kullanarak varlıklarınızı kilitlemenizdir. Tabi bunun için stake etmek istediğiniz kripto paranın uygulamasını indirerek donanım cüzdanınıza kurmanız gerekiyor.
Ledger Live kullanarak kripto para stake edebilirsiniz. Ledger Live üzerinden yeni bir hesap oluşturduktan sonra stake etmek istediğiniz kripto parayı cüzdanınıza taşıyarak pasif gelir elde etmeye başlayabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: En İyi Donanım Cüzdanlar
Kripto Stake Etmenin Avantajları Nelerdir?
Özellikle uzun vadeli yatırımcılar için daha çok önerilen kripto para staking, birçok yönden avantaj sağlayan bir ticaret modelidir. Peki, avantajları nelerdir?
- Herhangi bir alım satım işlemi yapmadan pasif gelir elde edebilirsiniz.
- Düşük giriş ücreti ile kolay giriş yapma
- Piyasayı daha az takip etme gereksinimi duyarsınız.
Kripto Para Stake Etmek Güvenilir mi?
Pasif gelir elde etmek elbette güzel bir şeydir. Ancak bunu yaparken gözü kapalı bir şekilde işin içine girmek, kendi başına risk almak anlamına gelir. Kripto para stake etmenin güvenirliği, kullanılan yönteme bağlı olarak değişir.
Son dönemlerde kripto para stake etme üzerine kurulan çok sayıda grup ya da site kendini göstermeye başladı. Özellikle Telegram gruplarından kullanıcılara ulaşan çok sayıda dolandırıcının olduğunu söylemek gerekir. Bunlara karşı dikkatli olunması gerektiğini unutmayın. Eğer kripto para stake etmek istiyorsanız güvenilir ve bildiğiniz bir borsayı ya da yukarıda da belirttiğimiz gibi donanım cüzdan ya da mobil cüzdan kullanımına izin veren platformları tercih edin. Bu şekilde hareket ettiğinizde varlıklarınızı güven altına alabilirsiniz.
